ترکهای استان تهران و نواحی پیرامون آن منحصر به مهاجرین جدید نیستند. شهر تهران و حومه آن اقلا از قرون ۱۰-۱۱میلادی موطن و مسکن گروههای بیشمار ترکی بوده است. ری و تهران در این استان پایتخت دول ترکی غزنوی، سلجوقی و قاجار است. با حاکمیت خاندانهای مذکور، طوائف و سپاهیان بیشمار ترک در این ناحیه اسکان یافته اند که تبار توده عمده مردم این استان را تشکیل میدهند. منطقه ساوجبلاغ از همان اول، در دوره صفویه، افشار و قاجار محل اسکان ترکان بویژه قبائل افشار بوده است. یکی از دلائل انتخاب شدن تهران به عنوان پایتخت دولت ترکی آزربایجانی قاجار از طرف آقا محمدخان قاجار، یکی نیز نزدیکی به ساوجبلاغ مرکز افشارها بوده است.

این بخش از ناحیه ترک نشین شمالغرب کشور (آزربایجان اتنیک) که امروزه در ترکیب استانهای تهران و مرکزی و قم قرار دارد، بسیار بیشتر و پیشتر از دیگر مناطق آزربایجان اتنیک مسکن ترکهای پیش از اسلام بوده است. نیز این ناحیه مسکن گروههای ترک میانه: افشار، شاهسئون، بیات، کنگرلو، بیگدلی، شاملو، سولدوز، ایمورلو، چیگیلی (چگینی) و غیره بوده است. به اینها مهاجران ترک سده اخیر از دیگر استانهای آزربایجان و نیز مناطق ترک نشین خراسان و جنوب و مرکز ایران را نیز میباید افزود. تغییر ترکیب اهالی و مهاجرتهای قرن بیستم در این نواحی و فارس زبان شدن بخش عمده ای از ترکان این منطقه حوادثی جدید اند.

اسامی جغرافیایی مانند کرج (به ترکی باستان گچ)، قزوین (قاز اویونو)، ساوه (از نام سابا شاه ساکاها)، قم (به ترکی شن)، خلج، قپچاق، چیگیل (چگینی؟)، وایه (وایه بیگ)، قزار (بیبی قزار=اوغوز ار)، اغشیت (ایخشید)، ایقر (ایقر بلاغ)، ینگی(جک)، سنقر (سنقرآباد) و خود ساوجبلاغ و صدها توپونیم جغرافیایی ترکی دیگر مانند مارال تپه، جیران تپه، دوشان تپه، یان تپه، اوزبکی تپه، قره تپه، آق بلاغ، ایقر بلاغ، گوموش تپه، اوغلان تپه، یئنگی قلعه، قاراتوپراق، آغ دره، قاچاقاچ، - قشلاق، چاقو، شاهسئون، -بیگ –باجی، بالقلو، مورانلو، جلایر، بایانلو، .... بازمانده تورکان باستان و قدیم و میانه در این ناحیه است.

این بخش از آزربایجان اتنیک محل تاسیس یکی از اولین دولتهای تورکیک در داخل مرزهای کنونی ایران است. بسطام (ویستاهم- بوسات٬ باسات به ترکی به معنی سلاح٬ زره و حفاظ است) دایی خسرو دوم (خسرو پرویز) که از تورکان آغ هون (هپتالیت) بود، در ری-راگا در همین ناحیه اعلام استقلال نموده و دولتی تشکیل داده است. وی که در گرفتاری و قتل هرمزد چهارم پادشاه ترک سلسه ساسانی دست داشت، پس از وی سر به شورش نهاده و به نام خود سکه زده بود.

تاسیس دولت ترکی غزنویان به سال ۹۹۸که سرآغاز فتح ایران و حاکمیت ترکان بر آن گردید و گشودن شهر ری در شرقی ترین نقطه آزربایجان اتنیک و انتخاب آن به پایتختی به سال ۱۰۴۳که باعث شد آزربایجان وطن ابدی ترکها گردد و دروازه های آسیای صغیر بروی ترکان گشوده شود، دو فرخنده ترین و عزیزترین رویدادهای تاریخ آزربایجان و ایران و خاورمیانه هستند. این دو حادثه از مبارکترین تحولات اجتماعی در حیات معنوی و فرهنگی خلق ترک، همچنین مردم ایران و آزربایجان بشمار میروند.

امروزه بخشهایی از شهرستانهای ورامین، اسلام شهر، رباط کریم، پاکدشت، کرج و بویژه شهریار و ساوجبلاغ ترک نشین میباشند. در واقع ناحیه به هم پیوسته محل سکونت ترکهای شمال غرب ایران به تقریب از ورامین- ری آغاز میشود و بخش ترک نشین استانهای تهران و البرز جزء آزربایجان اتنیک و خود شهر تهران بر مرز دو منطقه ملی ترک نشین وفارس نشین ایران قرار دارد.

از آنجاییکه در برخی مناطق استانهای تهران و البرز بویژه در دو شهرستان شهریار و ساوجبلاغ، امروز هم اکثریت مطلق اهالی بومی روستاها و عشایر را ترکها تشکیل میدهند، و این نواحی در منطقه پیوسته ترک نشین شمال غرب کشور و یا منطقه ملی ترک قرار دارند، انتزاع آنها از استان تهران (همچنین مناطق پیوسته ترک نشین استانهای البرز، قم، همدان، مرکزی، گیلان و غیره) و ادغام این مناطق ترک نشین به ایالت آزربایجان (در طرح ایالتی کشور) ضروری است.